Trochę czasu temu ;spiknęliśmy się; z PiotremCh i wymieniliśmy uwagi dotyczące tego tematu. Stał się on tym samym współwinowajcą w niecnym planie zaprezentowanym poniżej.
Temat radiusa był wprawdzie wielokrotnie rozpatrywany, ja sam osobiście w roku 2012 zapodałem ten temat na forum załączając stosowny rysunek .
Potrzeba było iskry i adwersarza, aby temat odżył. Stało się właściwym, aby ten temat zgłębić do spodu i jednocześnie zwrócić uwagę na czynnik istotny z punktu widzenia komfortu gry, łatwego ustawiania akcji strun i wszelkich pochodnych.
Niejako na skutek rozważań myślowych na bazie gitar lutniczych nasunęła się myśl, czy przypadkiem właśnie w tamtych gitarach nie zastosowany jest ten zmienny radius. Lutnicy nie zawsze zdradzają takie fakty.
Nie mają potwierdzenia w realu uwagi kolegów, jakoby były by trudności z nabijaniem progów w przypadku zmiennego radiusa. Nic bardziej mylnego i wprowadza to tylko zbędny chaos w głowach.
Tak samo nabija się progi ze stałym , jak i zmiennym radiusem ,kiedy nie posiada się stosownego przyrządu (np. na praskę do radiusa stałego).Trochę więcej zachodu jest tylko przy wyrównywaniu poziomu podstrunnic i koron progów, bo dla stałego są klocki, a do zmiennego nie ma. Ale wystarczy ruszyć głowa i problem zniknie.
Wracając do zagadnień zawierających podstawy matematyczne sugerujące ważność tematu.
Otóż z wyliczeń PiotraCh wynika, że dla przykładowego radiusa 12" na proguXII powinien być radius ok. 14", a na mostku już 16"! Jeżeli to jest nieistotna różnica, to ja jestem św. turecki. Ale proszę rzucić okiem na przedstawione dowody. One nie kłamią, bo to jest matematyka.
Idąc w kierunku zastosowania teorii w praktyce pokusiłem się na zrobienie takiego jiga, którym możemy wykonać praktycznie wszystkie dostępne menzury w wersji stałego i zmiennego radiusa, a PiotrCh dostarczy stosowne tabele nastawów dla typowych podstrunnic i menzur.
Narzędzie w swojej konstrukcji jest niczym innym, jak tylko odwzorowaniem przekroju stożka ściętego, w którym możemy dowolnie kształtować promienie podstawy i wierzchołka w zakresie R=7,25” do R= 20”, aż do walca i wykonać podstrunnice tak ze zmiennym, jak i stałym radiusem. Kwestia tylko odpowiedniego ustawienia.
Ustawianiu przyrządu w pionie służą ruchome prowadnice wahadła (nazwa przyjęta od ruchu jaki wykonuje ten element) spięte podporą , na której mocuje się materiał podstrunnicy ( np. taśma dwustronnie klejąca, mocowanie przez markery itp.) dokładnie tak jak oznaczone wcześniej osie symetrii. Potem ustalamy punkt początkowy (siodełko) i końcowy np. XII próg. Mierząc od osi obrotu wahadła do wierzchołka podstrunnicy ustawiamy stosowne odległości = wymaganemu radiusowi w tych punktach przyjęty z tabeli wymiarów.
Na ustawiony stół wahadła z zamocowanym przedmiotem do obróbki opuszczamy górny stały stół narzędziowy tak, aby równolegle stykał się z materiałem podstrunnicy (warunek konieczny dla zachowania nastawionych parametrów radiusa) z luzem rzędu kilku mm lub takim, przy którym materiał obrabiany w stanie surowym swobodnie przemieści się pod narzędziem, pomiędzy dwoma skrajnymi położeniami wahadła. To jest sprawa geometrii i wzajemnego położenia płaskiego materiału podstrunnicy (gryfu) stanowiącego cięciwę okręgu będącego radiusem szyjki i XII progu. Ten luz nie jest wielkością krytyczną. Może być też dużo większy, ale taki, by narzędzie skrawające mogło mieć kontakt z materiałem. Wszak to ruch materiału podstrunnicy na wahadle ustala parametry końcowe.
Najlepiej zrobić sobie doświadczalnie taką przekładkę dystansową układaną na podstrunnicy i na nią opuszczać stół do momentu styku, a następnie zablokować go. Teraz usuwamy przekładkę i możemy działać. Mamy 99% pewność, że zachowaliśmy równoległość.
Teraz, po sprawdzeniu blokad mocujemy narzędzie do obróbki na stole górnym i możemy zacząć obróbkę wykonując ruch narzędziem - obróbka wzdłużna lub przesuwając narzędzie o szerokość części skrawającej ruchem wahadła obrabiać poprzecznie.
Po obróbce zgrubnej wygładzanie powierzchni wykonujemy przy pomocy papieru ściernego zamocowanego do klocka analogicznie jak za pomocą frezarki, czyli wzdłużnie lub poprzecznie.
Dodatkowym ułatwieniem do obróbki poprzecznej klockiem =/> długości podstrunnicy jest możliwość odłączenia śruby regulacyjnej kąta obrotu wahadła, co umożliwia swobodny ręczny napęd tegoż wahadła w zakresie ustawianym na śrubach regulacyjnych.
W moim prototypowym przyrządzie zastosowałem ruchomy wzdłużnie górny stół, mocując do niego narzędzie na sztywno, wykorzystując do tego celu prowadnice do stołów rozkładanych, ale można też tak, jak na załączonych rysunkach ruch wzdłużny narzędzia w prowadnicy korytkowej dla kasowania luzów bocznych.
W porównaniu do rysunków zrezygnowałem ze śrubowego nastawiania precyzyjnego położenia wysokości punktów stałych. Dodatkowe kręcenie śrubami nastawczymi, niekoniecznie wykorzystywane w pracy codziennej. Nie oznacza to jednak, że nie zostawiłem sobie furtki na takie dodatkowe wyposażenie, które może wyniknąć z praktyki.
Co do materiałów zastosowanych, to są to ogólno dostępne, tanie profile zamknięte, normalia śrubowe i panel podłogowy (HDF) jako idealny, stabilny podkład do taśmy dwustronnie klejącej pod podstrunnice i prowadnicę narzędzia – śliski, twardy, sztywny, tani.
Do blokowania nastawów wahadła wykorzystałem mimośrodowy system szybkiego blokowania stosowany w podobnych rozwiązaniach jak przy rowerach (np. regulacja siodełka).
Dla kasowania problemów występujących przy zmianie kąta nachylenia zastosowałem blokowane po regulacji prowadnice (szlice) tak w wahadle, jak i w stole narzędziowym (widoczne na zdjęciach).
Całość rozważań i pomocnicze wizualizacje zawarte są w załącznikach do tematu.
Dodatkowe informacje (tabele) zostaną dołączone zaś.
Myślę, że PiotrCh jako współautor powstania jiga
też dorzuci do tematu swoje uwagi.Podane realia pomogą zrozumieć tak ideę , jak i jej zasadę wcieloną w życie.
Pozdrawiam, Ryszard
W najgorszym wypadku można nie robić radiusa i zostawić podstrunnicę płaską - też będzie wtedy idealnie 
Radius mostków dedykowanych do 12'' podstrunnicy jest większy - warto sobie pomierzyć, ja mierzyłem i wychodzi ok 16''. W przeciwnym wypadku trzeba by z gryfu banan zrobić, żeby w na całej długości podstrunnicy był prześwit pomiędzy strunami i progami.
jest kobylasta, to fakt, ale na niej mogę wykonać KAŻDY rodzaj radiusa, w tym również na gotowym gryfie z główką. Po to jest ta część nie podparta po opadającej stronie wahadła. Poza tym konstrukcja musi być stabilna i sztywna, a to niestety najlepsza jest stal dla wersji dla biedaków. 
Bogaci mogą użyć aluminium. 
